تجمع فلزات سنگین در اندام های مختلف چهار گونه درختی( اقاقیا، توت، کاج تهران و سرو نقره ای) کشت شده در مجتمع فولاد مبارکه

این تحقیق با هدف اندازه گیری و مقایسه سطح انباشت چهار فلز سنگین اصلی پراکنده شده توسط صنایع فولاد مبارکه اصفهان (آهن، مس، روی و کادمیوم) در اندام های مختلف چهار گونه ی مختلف درختی سرونقره ای (cupressusarizonica)؛ توت (morus alba)، اقاقیا (robinia pseudacacia) و کاج تهران (pinus eldarica) کاشته شده اطراف این تاسیسات انجام شد. . پنج درخت که معرف درختان جنگل کاری کرت بودند، قطع و اندام های مختلف هر درخت جدا شدند. از میان این اندام-ها، برگ ها، شاخه های اصلی، تنه و ریشه ها توزین شدند. درصد رطوبت نمونه هایی از آن ها در آزمایشگاه تعیین شد و در نهایت وزن خشک هر اندام به تفکیک گونه به دست آمد. پس از انجام مراحل استخراج مواد از هر یک از اندام ها، غلظت چهار فلز سنگین به تفکیک گونه توسط روش جذب اتمی تعیین شد. تحلیل واریانس و مقایسه ی میانگین نشان دادند که مقدار تجمع چهار عنصر فلز سنگین در تمام اندام های چهار گونه ی درختی بیش تر از غلظت های طبیعی گزارش شده در گیاهان بود و هر چهار گونه درختی کمابیش فلزات سنگین مورد این تحقیق را بدون تبعیض جذب و در اندام های مختلف انباشت نموده اند.بیشترین غلظت فلزات سنگین در تمام گونه ها به اندام برگ اختصاص داشت و به جز تجمع پایین دو فلز مس و آهن در ریشه ی گونه ی کاج تهران، پس از برگ بیشترین غلظت هر چهار عنصر در اندام ریشه این درختان رد یابی شد. نسبت به دو گونه ی پهن برگ، کاج تهران و سرونقره ای نه تنها بیشترین تراکم فلز سمی کادمیوم را در تمام اندام های خود نشان دادند، بلکه با توجه به رشد برترشان می توانند به عنوان پالاینده های برتر این فلز از خاک آلوده در نظر گرفته شوند. بالاترین غلظت های مس در اندام دو گونه ی درختی کاج تهران و توت(90/65، 27/66 میلی گرم بر کیلوگرم وزن خشک)، یافت شدند. بدون در نظر گیری اندام برگ، که در آن سرونقره ای نیز کارآمد بود، بالاترین غلظت های مس اختصاص به اندام های درختان کاج تهران و توت داشت. از میان چهار عنصر مورد آزمایش کم ترین تفاوت بین گونه ای در مورد عنصر روی دیده شد؛ به طوری که هر چند برای هر اندام یک یا چند دو گونه برتر از دیگر گونه ها بودند، ولی میانگین های به دست آمده موید نزدیکی غلظت تجمع این فلز در درختان مختلف بود. نتیجه قابل توجه در غلظت بالای آهن در برگ های درخت توت بود که به حدود 4200 میلی گرم در کیلوگرم ماده خشک می رسید، مقداری که تقریباً دو برابر مقادیر متناظر در سه درخت دیگر بود. در خاتمه، نتیجه ای که از این پایان نامه به دست می آید این است که در شرایط خشک و نیمه خشک و همین طور آلوده موضوع این پایان نامه، اگر بنا باشد که از درختان بیش انبانشت کننده ای همچون صنوبرها و بید استفاده نشود. تفاوت ها به طور قابل توجهی تحت تاثیر رشد بالای اندام های روی زمینی دو گونه ی کاج تهران و سرونقره ای قرار می گیرند و در نهایت در شرایط تیمار های اعمال شده در جنگل کاری فولاد مبارکه، این دو گونه به عنوان برترین عناصر گیاه پالا معرفی می شوند